Regionalni književni izbor „Štefica Cvek“ organizuje se po drugi put 2023. godine. Koordinaciono t(ij)elo izbora bira se iz udruženih kolektiva: UG Pobunjene čitateljke iz Srbije, Kulturtreger iz Hrvatske, Koalicija Margini iz Makedonije i Ženska čitaonica PEN Bosne i Hercegovine, i nekoliko članica koji su nezavisne/i književne/i kritičarke/i i kulturne/i radnice/i (dalje u tekstu zajednički nazvani: Kolektivi). Članovi Koordinacionog t(ij)ela su: Nađa Bobičić i Sašo Pšenko. Na temelju Odluke regionalnog književnog izbora „Štefica Cvek“ #2 donijete 27. 3. 2023. godine usvojen je Pravilnik Regionalnog književnog izbora „Štefica Cvek“ za feministička, kvir, angažovana i estetski inovativna književna d(j)ela izdana od 1. 12. 2021. do 31. 12. 2022. godine na BHSC i makedonskom jeziku.
OPĆE ODREDBE
Članak 1.
Pravilnikom Regionalnog književnog izbora „Štefica Cvek“ (u nastavku: Pravilnik) utemeljitelji – gore pobrojan Kolektiv, uređuju postupak nominovanja književnih djela, sastav žirija i način žiriranja te proglašenja Regionalnog književnog izbora „Štefica Cvek“ (u nastavku: Književnog izbora).
Članak 2.
U proces izbora uvrštavaju se d(j)ela (proza, poezija, u c(j)elini samostalno objavljen dramski tekst, književnost za djecu i mlade) prvi put objavljena u razdoblju od 1. 12. 2021. do 31. 12. 2022. godine na BHCS i makedonskom jeziku. Pravilnikom se utvrđuje sastav i rad žirija, način žiriranja, prijava i nominovanje d(j)ela, broj izabranih d(j)ela, način objavljivanja izbora kao i potencijalna dodjela književnih stipendija autoricama i autorima odabranih djela.
Članak 3.
Odluku o Književnom izboru donosi stručni žiri koji nominirana književna djela bira iz korpusa feminističke, kvir i angažovane književnosti, prema estetičkim kriterijumima definisanim u Uvjetima. O načinu sastavljanja žirija i procesu žiriranja odlučuje Koordinaciono t(ij)elo. Dva žirija Književnog izbora sastoje se od ukupno 9 članica/nova (definisano u članu 6) koji svoje odluke donose na redovnim sastancima u periodu od početka aprila do početka juna tekuće godine.
Žiriranje će se održati u dva kruga. Popis svih kandidata/kandidatkinja po krugovima (širi, uži, najuži) objavljivaćemo na sajtovima organizacija iz Kolektiva, a zaključni popis knjiga koje ulaze u Književni izbor bit će objavljivan u toku festivala KROKODIL koji je planiran da se održi u junu 2023. godine u Beogradu.
Članak 4.
Broj knjiga koje ulaze u izbor nije unapr(ij)ed određen, već zavisi od godišnje produkcije i proc(j)ene žirija. Planirano je da se dodijele književne stipendije autorima/autorkama izabranih knjiga, koje se finansiraju iz podrške zajednice i doprinosa donatora. Stipendije bi trebalo da se dodijele nakon objavljivanja Književnog izbora.
Književni izbor je priznanje angažovanim tekstovima i ne podstiče kompetitivnost u književnom polju, zato se ne dodjeljuje priznanje samo jednom „najboljem‟ d(j)elu. „Štefica Cvek‟ je književni izbor d(j)ela koji afirmišu nove teme, originalnost u pristupu, stilsku ili formalnu inovativnost. Broj književnih djela nosilaca Književnog izbora mijenja se svake godine, u skladu sa književnom produkcijom i izborom Žirija.
IZBORNI UVJETI
Članak 5.
U izbor se uvrštavaju romani, zbirke kratkih priča, zbirke poezije, u c(j)elini samostalno objavljeni dramski tekstovi, književnost za djecu i mlade, druga međužanrovska i samostalno objavljena djela. Feminističku i kvir književnost definišemo kao onu koja u prvi plan, formalno i sadržinski, zauzima angažovan pristup u razmatranju roda, seksualnosti, socijalnog statusa i drugih identiteta koji su često osnova za društvenu nejednakost, i kritički pristupa strukturoj nejednakosti koju generiše neoliberalni kapitalizam, globalno i regionalno.
U obzir se uzimaju izdanja u originalu objavljena po prvi put na bhsc i makedonskom jeziku u razdoblju od 1.12. 2021. do 31. 12. 2022. godine. U slučaju da je neka knjiga po prvi put objavljen prethodnih godina, a potom reizdat tokom 2022. godine u nekoj od drugih sus(j)ednih država ili sa makedonskog preveden na bhsc i obavljen 2022. godine, te publikacije neće ući u izbor.
Članak 6.
Izbor sačinjavaju dva žirija, koji biraju knjige u dva kruga.
Prvi žiri čini šest članica/ova, od kojih je makedonski jezik primarni barem jednoj/om članici/nu.
Drugi žiri čini tri članica/ova, od kojih je makedonski jezik primarni barem jednoj/om članici/nu.
U širem krugu se prikupljaju predlozi od najšire stručne zajednice kroz anketu u prvoj polovini aprila 2023. godine. Potom prvi žiri većinskim glasanjem početkom maja bira trećinu knjiga, koje ulaze u uži krug.
Drugi žiri većinskim glasanjem sačinjava izbor „Štefica Cvek‟ u prvoj polovini juna 2023. U koji ove godine ulazi do najviše sedam knjiga.
Članak 7.
U prvom krugu Kolektivi šalju anketu na mejl adrese radnica i radnika u književnosti iz bhsc i makedonskog govornog područja do prve polovine aprila 2023. godine. Preporuke zajednice se prikupljaju do 10. aprila 2023. godine.
Prvi žiri prolazi sve predloge, i to tako da najprije provjeri da li predlozi ispunjavaju formalne uslove vezane uz godinu objavljivanja i format. Potom sačinjava izbor od 30% od ukupnog broja knjiga koje su ušle u selekciju, ispunivši sve formalne uslove.
Širi izbor se objavljuje početkom maja 2023. godine.
Drugi žiri potom čita, analizira i odlučuje o izboru „Štefica Cvek‟ do prve polovine juna 2023. godine.
Uživo na ovgodišnjem festivalu KROKODIL sredinom juna objavljuje se spisak izabranih d(j)ela „Štefica Cvek‟ za 2023. godinu.
PROGLAŠENJE IZBORA
Članak 8.
Sredstva za planirani fond stipendiranja autorki/autora čija d(j)ela budu ušla u izbor, obezbeđuju se kroz javnu kampanju prikupljanja sredstava, koju sprovodi UG Pobunjene čitateljke iz Beograda, uz podršku Kolektivima. Kampanja će biti lansirana tokom maja 2023. godine.
Izbor se proglašava uživo tokom festivala KROKODIL u Beogradu.
Izbor i obrazloženje žirija objavljuju se narednog dana na web stranicama svih partnera.
Stipendije se dodjeljuju u periodu od najduže dva meseca do trenutka proglašenja izbora.
Osim stipendija za autorke/autore, izabrane knjige će biti promovisane kroz redovne programe svih Kolektiva – kroz podkaste, tekstove, medijske objave.
Članak 9.
Koordinaciono t(ij)elo izbora je odgovorno za eventualne izm(j)ene i dopune ovog pravilnika, kao i njegovo tumačenje u slučaju spora ili nejasnoće.
O svim naknadnim izm(j)enama pravilnika javnost će biti obev(ij)eštena odmah po njihovom uvođenju, na svim zvaničnim web stranicama Kolektiva.